Trong quá trình mang thai, cơ thể phụ nữ có nhiều thay đổi về tâm sinh lý, giải phẫu, huyết học, tuần hoàn… Một trong những thay đổi điển hình là về chức năng tim mạch.
Theo thống kê Tổ chức Y tế Thế giới, hàng năm, khoảng nửa triệu sản phụ tử vong do hậu quả của các biến chứng có liên quan đến thai nghén, trong đó, nguyên nhân do bệnh lý tim mạch là phổ biến.
Trong các nguyên nhân do tim mạch, hay gặp nhất là tăng huyết áp (12%), do các bệnh tim khác chiếm 20%. Tỷ lệ này còn cao hơn ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
Theo nghiên cứu của Bộ Y tế, ước tính số sản phụ tử vong là 220/100.000 trường hợp sinh đẻ. Theo bác sĩ Nguyễn Thị Hiếu, khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Bắc Ninh, đây là con số không nhỏ.
Trong quá trình mang thai, cơ thể người phụ nữ thay đổi nhiều về tâm lý, giải phẫu, sinh lý, huyết học, tuần hoàn…Với những người khỏe mạnh, hệ thống tim mạch có thể thích ứng được với những thay đổi đó. Nhưng với những sản phụ có bệnh tim mạch, thai nghén trở thành gánh nặng và làm bệnh trở nên nặng hơn, dễ xảy ra tai biến và biến chứng cho mẹ và thai nhi.
Vì thế, việc theo dõi, điều trị, tiên lượng và quyết định các can thiệp đối với bệnh nhân tim mạch đang mang thai rất quan trọng.
Tại Việt Nam, bệnh tim hay gặp ở phụ nữ có thai vẫn liên quan nhiều đến bệnh van tim do di chứng thấp tim. Một số khác do các bệnh tim bẩm sinh chưa được phát hiện và điều trị. Những sản phụ này có thể sẽ gặp nhiều nguy cơ trong quá trình thai nghén.
Theo bác sĩ Hiếu, đây là các bệnh lý tim mạch hay gặp ở phụ nữ mang thai
Bệnh van tim
Khoảng 1% phụ nữ mang thai có các bệnh lý van tim, đi kèm với đó là tăng nguy cơ xuất hiện các biến chứng nguy hiểm đối với mẹ và thai nhi. Các bệnh van tim hay gặp gồm hẹp van 2 lá, hở van 2 lá, hẹp van động mạch chủ, hở van động mạch chủ van cơ học và thai nghén.
Bệnh tim thiếu máu cục bộ
Các yếu tố nguy cơ gây nhồi máu cơ tim ở phụ nữ có thai cũng tương tự như người không có thai. Nguy cơ nhồi máu sẽ tăng lên ở trường hợp đa thai, người hút thuốc lá, bệnh nhân đái tháo đường, béo phì, tăng huyết áp và tăng mỡ máu.
Nhồi máu cơ tim hay gặp nhất trong 3 tháng cuối của quá trình mang thai và tử vong của mẹ khoảng 20%.
Rối loạn nhịp
Rối loạn nhịp nhanh là bệnh phổ biến trong thai kỳ. Khoảng 20% trường hợp phụ nữ có cơn nhịp nhanh trên thất từ trước sẽ tái phát trong thời kỳ có thai. Vì thế, các sản phụ cần được theo dõi về tim mạch trong suốt quá trình mang thai.
Đối với những thai phụ nói chung và các thai phụ có bệnh tim nói riêng đều cần được theo dõi thai nghén định kỳ theo đúng quy định.
Những thai phụ có bệnh lý tim mạch kèm theo, cần được thăm khám và kết hợp điều trị của các bác sĩ chuyên khoa tim mạch để giảm thiểu các nguy cơ biến chứng và tai biến trong thai kỳ, giúp đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.