Tầm quan trọng của I-ốt
I-ốt là một vi chất cần thiết cho phát triển của cơ thể, cần cho sự tổng hợp hormone tuyến giáp, phát triển xương, phát triển của não bộ và hệ thần kinh trong thời kỳ bào thai.
I-ốt cần cho sự phát triển trí tuệ và thể lực từ bào thai đến khi già. I-ốt tham gia quá trình chuyển hóa, trao đổi chất làm cho cơ thể phát triển và trưởng thành. Đối với phụ nữ, I-ốt cần cho sự phát triển cơ quan sinh dục, đảm bảo cho sự rụng trứng, mang thai và tiết sữa. Do vậy, thiếu I-ốt gây ra nhiều hậu quả khác nhau tùy theo từng giai đoạn phát triển của cơ thể.
Tác hại của việc thiếu I-ốt
Thiếu I-ốt có thể gây tác hại cho mọi lứa tuổi, nhưng lứa tuổi bị ảnh hưởng nhiều nhất là ở thời kỳ bào thai và trẻ nhỏ. Phụ nữ mang thai nếu thiếu I-ốt thì sự phát triển của bào thai sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đặc biệt là bộ não của trẻ. Thiếu I-ốt ở mẹ từ mức trung bình đến nặng có thể gây chậm phát triển não của thai nhi và sinh ra trẻ chậm phát triển trí tuệ, thậm chí đần độn hoặc mang khuyết tật bẩm sinh như liệt tay hoặc chân, nói ngọng, điếc, câm, lác mắt. Các hậu quả này sẽ tồn tại vĩnh viễn suốt cuộc đời trẻ. Ngoài ra, thiếu I-ốt ở phụ nữ trong thời kỳ mang thai có thể gây sảy thai tự nhiên, thai chết lưu, đẻ non...
Thiếu I-ốt ở trẻ em sẽ gây chậm phát triển trí tuệ, chậm lớn, nói ngọng, nghễnh ngãng... Ngoài ra còn gây bướu cổ, thiểu năng tuyến giáp ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và hoạt động của cơ thể, giảm khả năng lao động, mệt mỏi...
Biện pháp phòng chống thiếu I-ốt
Nhu cầu I ốt của trẻ/ngày là: Trẻ từ 0-6 tháng tuổi cần 40mcg/ngày, với trẻ bú mẹ hoàn toàn thì mẹ nên ăn nhiều hải sản và dùng muối I-ốt hoặc nước mắm có I-ốt để nguồn dưỡng chất quan trọng này tiết qua sữa bổ sung cho trẻ. Với trẻ đã ăn dặm (6-12 tháng) cần 50mcg, có thể bổ sung I-ốt qua ăn uống hàng ngày. Còn đối với trẻ lớn, mỗi ngày cần khoảng 90 – 200mcg được tính theo “Bảng nhu cầu dinh dưỡng cho người Việt”.
Có nhiều biện pháp phòng chống thiếu I ốt, một trong những biện pháp đó là bổ sung I-ốt vào muối ăn. Đây là biện pháp phòng bệnh có hiệu quả nhất, đơn giản nhất và chi phí thấp nhất. Việc bổ sung I-ốt phải diễn ra thường xuyên đều đặn hàng ngày và trong suốt cả cuộc đời.
I-ốt thường có rất nhiều trong các loại hải sản như cá, tôm, cua, ghẹ… và có nhiều trong các loại rau như rong, tảo biển, rau câu, rau xanh, cải bắp… Trứng và các thực phẩm từ sữa cũng là một nguồn cung cấp I-ốt khá phổ biến và phong phú cho trẻ. Vì vậy người mẹ nên chú ý thêm các loại thực phẩm chứa nhiều chất I-ốt này vào thực đơn hàng ngày cho trẻ.
Tuy nhiên, do đặc tính của I-ốt dễ bị bay hơi, nên chúng ta cần bảo quản và sử dụng I-ốt đúng cách để đảm bảo hấp thu tốt I-ốt khi sử dụng. Muối I-ốt cần được bảo quản ở nơi khô ráo, để trong lọ có nắp đậy kín và không để gần bếp lửa nóng hay nơi hoặc có ánh nắng trực tiếp chiếu vào. Chỉ nêm muối I-ốt vào thức ăn đã được nấu chín, nếu ướp thức ăn thì bỏ ít sau đó bỏ thêm muối I-ốt.
Nói tóm lại, chúng ta nên sử dụng muối I-ốt thay cho muối thường trong ăn uống và chế biến thức ăn hàng ngày là đủ nhu cầu I-ốt cho cơ thể và phòng được các rối loạn do thiếu I-ốt. Dùng muối I-ốt thường xuyên hàng ngày không ảnh hưởng đến sức khỏe vì lượng I-ốt dư sẽ được thải ra ngoài theo nước tiểu.