Một số bệnh thận thường gặp và nguyên nhân

Thứ hai - 27/05/2024 20:40

Bệnh thận là thuật ngữ chung dùng để chỉ những trường hợp thận bị tổn thương, hư hỏng và không thể lọc máu theo cách bình thường. Trong đó bao gồm bệnh thận mạn (hay bệnh thận mãn tính – CKD) chỉ sự suy giảm chức năng của thận kéo dài hoặc suy thận. Sau đây là một số bệnh thận phổ biến tại nước ta và nguyên nhân thường dẫn đến bệnh thận.

Một số bệnh thận thường gặp và nguyên nhân

Các bệnh thường gặp ở thận

1. Suy thận

Suy thận là bệnh thận thường gặp, chỉ tình trạng suy giảm nghiêm trọng chức năng hệ bài tiết, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe bệnh nhân. Suy thận được chia thành hai cấp độ khác nhau, bao gồm: suy thận cấp tính và suy thận mạn tính.

Với bệnh nhân suy thận cấp tính, nếu có thể phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì thận sẽ có khả năng hồi phục chức năng cao. Còn với bệnh nhân suy thận mạn tính sẽ phải chấp nhận việc sống chung với bệnh này, mọi phương pháp can thiệp, điều trị cũng chỉ nhằm duy trì tình trạng hoạt động hiện tại của thận và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng trong tương lai.

2. Sỏi thận

Sỏi thận cũng là một bệnh về thận phổ biến khác. Chúng xảy ra khi khoáng chất và các chất khác trong máu kết tinh trong thận, tạo thành khối rắn (sỏi). Sỏi thận thường ra khỏi cơ thể khi đi tiểu. Sỏi thận đi ra ngoài sẽ gây cảm giác cực kỳ đau đớn, nhưng chúng hiếm khi gây ra các vấn đề nghiêm trọng.

3. Viêm thận bể thận (nhiễm trùng thận)

Viêm thận bể thận hay nhiễm trùng thận là một loại nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI). Nhiễm trùng thận bắt đầu trong ống dẫn nước tiểu từ cơ thể (niệu đạo) hoặc trong bàng quang. Nhiễm trùng có thể di chuyển đến một hoặc cả hai quả thận. Khi bị nhiễm trùng thận cần được điều trị y tế kịp thời.

Nếu không được điều trị đúng cách, nhiễm trùng gây tổn thương lâu dài cho thận. Vi khuẩn có thể lây lan vào máu và gây nhiễm trùng nguy hiểm. Ðiều trị nhiễm trùng thận thường bao gồm thuốc kháng sinh được dùng trong bệnh viện.

4. Viêm cầu thận

Viêm cầu thận là tình trạng viêm nhiễm của các tiểu cầu thận. Cầu thận gồm những cấu trúc cực kỳ nhỏ bên trong thận, có chức năng lọc máu. Viêm cầu thận có thể do nhiễm trùng, thuốc hoặc rối loạn xảy ra trong hoặc ngay sau khi sinh (bất thường bẩm sinh).

5. Hội chứng thận hư

Hội chứng thận hư chỉ một nhóm các triệu chứng cho thấy thận của bạn không hoạt động bình thường. Những triệu chứng này bao gồm tình trạng “rò rỉ” nhiều protein trong nước tiểu (protein niệu) hoặc ở mức độ thấp hơn là chứng giảm albumin máu, sưng tấy ở các bộ phận của cơ thể hay phù nề. Thận của bạn được tạo thành từ khoảng một triệu đơn vị lọc – nephron.

Mỗi nephron bao gồm một bộ lọc, được gọi là cầu thận và một ống nhỏ. Cầu thận lọc máu của bạn và ống nhỏ đưa các chất cần thiết trở lại máu của bạn và loại bỏ chất thải và nước thừa, những chất này trở thành nước tiểu. Hội chứng thận hư thường xảy ra khi các tiểu cầu thận bị viêm, cho phép quá nhiều protein rò rỉ từ máu vào nước tiểu.

6. Ung thư thận

Ung thư thận là sự phát triển bất thường của các tế bào trong mô thận của bạn. Theo thời gian, những tế bào này tạo thành một khối gọi là khối u. Một khối u ung thư hoặc ác tính có thể lây lan sang các mô và cơ quan quan trọng khác.

U thư thận có nhiều dạng, tuy nhiên phổ biến nhất chính là ung thư biểu mô tế bào thận. Khi bị ung thư thận, người bệnh cần chủ động tầm soát cũng như điều trị, can thiệp càng sớm càng tốt.

7. Bệnh thận nhiễm mỡ

Bệnh thận nhiễm mỡ là sự tích tụ mô mỡ xảy ra ở một số vùng của thận, bao gồm khoang sau phúc mạc, khoang quanh thận bên ngoài bao thận, rốn thận và vùng xoang. Các mô mỡ này góp phần trực tiếp chèn ép vật lý lên thận, cản trở chức năng thận. Sự chèn ép có thể được kết hợp bởi áp lực trong ổ bụng tăng cao.

8. Thận đa nang

Bệnh thận đa nang chỉ một rối loạn di truyền gây ra nhiều u nang (túi nhỏ chứa chất lỏng) phát triển trong thận. Những u nang này có thể cản trở chức năng thận và gây suy thận. Ðiều quan trọng cần lưu ý các nang thận riêng lẻ khá phổ biến và hầu như luôn vô hại. Tuy nhiên, bạn không nên nhầm lẫn chúng với bệnh thận đa nang, vì đây là một tình trạng riêng biệt, nghiêm trọng hơn.

Nguyên nhân gây bệnh thận

Bệnh thận có thể do nhiều nguyên nhân, nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh thận chính là:

1. Ðái tháo đường

Bệnh thận do biến chứng đái tháo đường gây ra, đây là tình trạng quá nhiều glucose (hoặc đường trong máu) làm hỏng bộ lọc của thận. Theo thời gian, thận của bạn bị tổn thương đến mức chúng không còn thực hiện tốt công việc lọc chất thải và chất lỏng dư thừa từ máu của bạn.
Dấu hiệu đầu tiên của bệnh thận do đái tháo đường có protein trong nước tiểu.

2. Huyết áp cao

Huyết áp cao có thể làm hỏng các mạch máu trong thận khiến chúng không hoạt động tốt. Nếu các mạch máu trong thận của bạn bị tổn thương, thận sẽ không hoạt động tốt để loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể. Chất lỏng dư thừa trong mạch máu sau đó có thể làm tăng huyết áp nhiều hơn, tạo ra một chu kỳ nguy hiểm.

3. Một số nguyên nhân khác dẫn đến bệnh thận

Nhiễm trùng.

Tác dụng phụ của một số loại thuốc khi sử dụng thường xuyên trong thời gian dài như lithium, thuốc chống viêm không steroid (NSAID),...

Mắc một số bệnh ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể, chẳng hạn như bệnh lupus ban đỏ hệ thống, viêm thận do lupus gây ra.

Rối loạn hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các tế bào và cơ quan của chính nó, chẳng hạn như bệnh Anti-GBM (Goodpasture’s).

Ngộ độc kim loại nặng, ví dụ như ngộ độc chì.

Ðiều kiện di truyền hiếm gặp, chẳng hạn như hội chứng Alport.

Hội chứng tăng urê huyết tán huyết ở trẻ em.

Hẹp động mạch thận.

Cholesterol cao gây ra sự tích tụ chất béo trong các mạch máu cung cấp cho thận.

Tắc nghẽn dòng nước tiểu – ví dụ, do sỏi thận liên tục quay trở lại hoặc tuyến tiền liệt phì đại.

Bệnh thận có nguy hiểm không?

Bệnh thận là một bệnh nguy hiểm, nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Trong đó, bệnh thận mãn tính có thể tiến triển thành suy thận giai đoạn cuối, gây tử vong nếu không được điều trị thay thế thận.

Ðể có kết luận chính xác, bạn cần đến các cơ sở y tế để thực hiện các chẩn đoán dựa trên kết quả xét nghiệm lâm sàng. Các bác sĩ, chuyên gia y tế sẽ đánh giá chức năng của thận, chẩn đoán bệnh và đưa ra lộ trình điều trị phù hợp với tình trạng của từng bệnh nhân.

Nguồn tin: Loan Thy (theo YHTT)